Kansrijke maatregel
De afgelopen 10 jaar zijn diverse waterhuishoudkundige maatregelen onderzocht. Deze maatregelen lossen het probleem echter niet volledig op of alleen voor de korte termijn. Daarbij zijn de kosten voor deze berekende maatregelen zeer hoog. In een detail-watersysteemanalyse zijn wij samen met Waterschap Zuiderzeeland alsnog tot een kansrijke waterhuishoudkundige maatregel voor dit gebied gekomen.
Bij aanvang van het onderzoek was er een voorlopige voorkeur voor een ‘bypass’ waarmee het bodemdalingsgebied een tweede afvoerroute zou krijgen. Uiteindelijk bleek een innovatieve maatregel effectiever en goedkoper, zonder dat dit ten koste gaat van agrarische grond. Bij deze maatregel wordt in tijden van neerslagoverschot water uit het gebied gepompt, terwijl in de rest van het jaar de huidige vrije afvoer gehandhaafd wordt.
Succesfactoren aanpak
De meerwaarde van WSP in dit traject zit in de verschillende succesfactoren van de aanpak die wij hebben gevolgd:
- Verruimen blik
Bij de start van het project is een sessie gehouden met experts van kennisinstituten en experts die betrokken waren bij de inrichting van de Noordoostpolder na drooglegging. Het doel was om met een frisse blik naar kansrijke oplossingen te kijken.
- Nieuw inzicht uit hydrologische modelstudie
Het bodemdalingsgebied watert bij neerslag minder snel af dan ontwerpcapaciteit 13 mm/etmaal. Met dit inzicht werd de aard van het knelpunt inzichtelijk en kon een nieuwe maatregel worden geformuleerd die boven verwachting effectief bleek.
- Luisteren naar wensen omgeving
De wens van de agrariërs voor onderbemaling was voor provincie en waterschap niet acceptabel, omdat dit zou leiden tot versnelde bodemdaling. De wens van de agrariërs is vertaald in een kansrijke maatregel: een verbetering van de afvoer door tijdelijke bemaling in tijden van neerslagoverschot.
- Inbedding in breed gebiedsproces
Het waterschap voert met de agrariërs, gemeente Noordoostpolder en provincie Flevoland een gebiedsproces met meerdere sporen, te weten: opbouwen van kennis over bodemdaling, verbeteringen binnen het huidige landgebruik en transitie naar een ander landgebruik. Door de succesvolle aanpak is een maatregelpakket voorgelegd waarmee het waterschapsbestuur heeft ingestemd. Inmiddels is ook medefinanciering van POP3 gerealiseerd om de maatregelen uit te voeren.
Getallen
- Op veel plaatsen heeft de afgelopen 7 jaar 0,25 m bodemdaling plaatsgevonden
- Naar verwachting treedt op veel plaatsen nog 0,2-0,3m bodemdaling op tot 2050
- De maatregelen van de voorkeursvariant kosten ca. €2,4 M in plaats van de eerder onderzochte maatregelen voor ca. € 9 M