Één van de redenen dat ik anderhalf jaar geleden van baan ben gewisseld, is mijn honger naar uitdaging en opleiding. WSP en BENG zijn wat dat betreft een mooie combinatie: WSP als wereldwijd bedrijf vol kansen en internationale samenwerking en kennisdeling, en BENG als nieuwe methode waarvoor opleiding en certificering een vereiste is.
In mijn rol als bouwkundig adviseur houd ik mij onder andere bezig met energieprestatieberekeningen. Hierin lag een grote uitdaging binnen onze afdeling Bouwadvies aangezien we te maken kregen met nieuwe wetgeving. Per 1-1-2021 moesten de energieprestatieadviseurs slagen voor meerdere examens anders verviel onze certificering. Nadat ik in februari 2021 ben geslaagd voor de examens woningbouw heb ik tevens de opleiding tot Energie Prestatie Adviseur Utiliteitsbouw gevolgd. Het doel is om samen met onze vestiging Maastricht de opdrachtgever zo breed mogelijk te adviseren op het gebied van de energieprestatie van zijn gebouw, of dat nu om een woning gaat, een kantorencomplex, een school of een ziekenhuis.
Tot 1 januari dit jaar was de EPC de methode om de energieprestatie van nieuwbouw woningbouw en utiliteitsbouw weer te geven, de Energie Prestatie Coëfficiënt gaf met 1 getal de energieprestatie weer en kon aan het einde van een berekening gemakkelijk tot een acceptabele score leiden door het toepassen van bijvoorbeeld extra zonnepanelen. Het energielabel was hieraan gekoppeld.
Per 1-1-2021 zijn de EPC-eisen voor nieuwbouw vervallen en moet aan BENG worden voldaan. BENG staat voor Bijna Energie Neutrale Gebouwen, de eisen vloeien voort uit het Energieakkoord voor duurzame groei en uit de Europese wetgeving. In plaats van 1 getalwaarde waaraan voldaan moet worden zijn het er bij woningbouw nu 4 en bij utiliteitsbouw 3.
De BENG1 score staat voor de energiebehoefte (warmte- en koudebehoefte) en heeft grote invloed op het ontwerp van het gebouw. Denk daarvoor bijvoorbeeld aan de volgende ontwerp aandachtspunten: optimaliseren van glasoppervlakten en oriëntatie, geen grote vides en hoge ruimtes, overstekken toepassen bij zuidgerichte gevels en rekening houden met de thermische massa (bouwmethode licht – middel – zwaar) van het gebouw. Installaties hebben geen invloed op de BENG 1 eis. Onze insteek is om in het voortraject (bij voorkeur in de Voorlopig Ontwerpfase van het project) met de ontwerpende partij om tafel te zitten vroegtijdig te adviseren om het gebouwontwerp te optimaliseren rekening houdend met de BENG 1 eis.
Tegelijkertijd kijken wij naar de BENG 2 en BENG3 eis, bij voorkeur in samenspraak met de installatieadviseur. De BENG 2 score staat voor het primaire brandstofverbruik dat het gebouw nodig heeft voor verwarming, warm tapwater, koeling, ventilatie en verlichting (verlichting is alleen onderdeel van utiliteitsgebouwen). Daarnaast is de uitkomst van de BENG 2 gerelateerd aan het energielabel van het gebouw.
De BENG 3 score staat voor het aandeel hernieuwbare energie en is gerelateerd aan de BENG 2. Hoe efficiënter de installaties, hoe hoger het aandeel hernieuwbare energie. Het toepassen van zonnepanelen en zonnecollectoren verhoogt de BENG 3 score.
Voor woningbouw geldt tenslotte een 4e eis: de TOjuli, deze geeft de mate van oververhitting aan en mag niet hoger zijn dan de getalswaarden 1,2. Woningen met actieve koeling (bijvoorbeeld vloerkoeling) voldoen automatisch aan deze eis.
Zoals hierboven valt op te maken moet een gebouw per 1-1-2021 aan meer eisen voldoen dan daarvoor het geval was. Het vroegtijdig afstemmen van ontwerpuitgangspunten voorkomt achteraf veel rekenwerk, ontwerp-aanpassingen en geeft bovendien inzicht in de financiële haalbaarheid van het project. Wie BENG op tijd meeneemt in het proces, plukt daar later de vruchten van. Het is voor mij natuurlijk een mooie uitdaging om de verschillende belangen van de opdrachtgever, architect en installatieadviseur op deze manier samen te brengen; precies wat mijn werk zo gevarieerd en boeiend maakt.
Bastiaan Jacobsen is bouwkundig adviseur bij WSP en telefonisch te bereiken op 06-82432784 of per email: [email protected].
.png)
