Zettingsvloeiing is een specifiek faalmechanisme van een waterkering. Het wordt ook wel oeverval genoemd en is een vorm van instabiliteit die zich voordoet in matig steile onderwatertaluds, bestaande uit zand. Er kan in relatief weinig tijd grote hoeveelheden grond afstromen van de oever naar dieper gelegen delen. Hierdoor komt de stabiliteit van de dijk in gevaar.
In het gebied heeft Waterschap Hollandse Delta al eerder waterkeringen versterkt waar mogelijk zettingsvloeiing kon optreden. Toen bleek dat er slechts één versterkingsvariant mogelijk is, namelijk het verflauwen van de onderwatertaluds en het aanbrengen van stortsteen. Daarom is voor de resterende dijkvakken gekozen voor een zogenoemde ‘fastlane’. Hierdoor heeft WSP de voorbereidende fases, voorverkenning, verkenning en planstudie, in één gedaan. Daarbij heeft WSP haar kennis van integrale planvorming, omgevingsonderzoeken en juridische procedures gecombi-neerd met de expertise van Fugro op het gebied van geo¬technisch onderzoek en zettingsvloeiing en Waardenburg Ecology over onderwater ecologie.
Als belangrijke eerste stap in het project is het concept¬ontwerp voor de dijkversterking opgesteld. Het concept¬ontwerp is gebruikt als input voor de effectonderzoeken, de m.e.r.-beoordelingsprocedure, het projectplan Waterwet en het participatie– en communicatietraject. Vooruitlopend op de inwerkingtreding werkten we al in de geest van de Omgevingswet. Dit betekent dat er een Kennisgeving is opgesteld bij de start van het project. Hierin is verwezen naar een onlinetool waarin de omgeving wensen en eisen kenbaar kan maken. Het (concept ontwerp-) projectplan Waterwet is zo opgesteld dat het ook kan dienen als een Projectbesluit Omgevingswet. Er is een aparte paragraaf opgenomen waarin expliciet beschreven wordt hoe de omgeving bij het project is betrokken, welke ideeën er zijn aangedragen en wat er gedaan is met de inbreng. Er zijn geen zienswijzen ingediend. Op 13 april 2022 heeft het waterschap het projectplan vastgesteld. Daarna is het in de zomer van 2022 goedgekeurd door de provincie.
Ecologie
Waardenburg Ecology heeft met behulp van duikonderzoek de huidige (aquatische) ecologische waarde in beeld gebracht. Hierbij zijn onder andere kreeften en platte oesters waargenomen. Om deze bestaande ecologische waarde na de realisatie van de werkzaamheden zo snel als mogelijk terug te laten keren, zijn er onderwater verschillende structuren voorzien in de vorm van een eco-toplaag. Deze eco-toplaag zorgt voor hoogteverschillen op het oevertalud wat bijdraagt aan de habitatdiversiteit. Ook worden, voordat de werkzaamheden starten, kreeften afgevangen en schelpenbanken verplaatst. Na afronding van de dijkversterking wordt een deel van de eco-toplaag bedekt met een kalkrijk mengsel waar oesters zich op zullen hechten.
Archeologie
Voor de locaties Grevelingen en Oude Maas is archeologisch aanvullend onderzoek gedaan vanwege mogelijk archeologisch waardevolle objecten. Beide locaties zijn nader onderzocht is gebleken dat er inderdaad mogelijk waardevolle archeologische objecten aanwezig zijn. De daadwerkelijke waarde wordt bepsaald in een waarderingsadvies, dat onderzoek is nog niet uitgevoerd.
Wnb-vergunning
De dijkversterkingswerkzaamheden vielen in eerste instantie onder de zogenoemde ‘bouwvrijstelling’. Nu deze door de Porthos uitspraak niet meer mag worden toegepast, is het onderdeel stikstof niet beoordeeld door de provincie. WSP onderzoekt de effecten en mogelijke oplossingen samen met het waterschap.
Vervolg
Naast alle onderzoeken en de voorbereiding van de besluitvorming is midden 2022 het plan van aanpak voor de volgende fase, de realisatie, ingediend bij het HWBP. Het HWBP heeft de beschikkingsaanvraag inmiddels gehonoreerd. Ook hier hebben wij een belangrijke bijdrage in gehad. Na afronden van de laatste aanvragen voor de vergunning Wet natuurbescherming zal de aanbesteding starten en zal, als er een aannemer is gekozen, in 2024-2025 de uitvoering plaatsvinden.
